Với những cặp vợ chồng vô sinh do không có tinh trùng, tinh trùng không đảm bảo chất lượng hoặc cả những người phụ nữ muốn làm mẹ đơn thân thì việc xin tinh trùng là lựa chọn tối ưu dành cho họ.
Nếu bạn đang có ý định xin tinh trùng mà không biết quy trình, điều kiện và xin tinh trùng ở đâu thì hãy theo dõi bài viết dưới đây.
Xin tinh trùng là gì?
Xin tinh trùng là việc xin hoặc mua tinh trùng từ người quen biết hoặc thông qua các cơ sở y tế, ngân hàng tinh trùng với mục đích sử dụng tinh trùng đó trong thụ tinh ống nghiệm, IUI..để tạo ra em bé.
Nam giới không có tinh trùng nhưng vẫn muốn có con hoặc phụ nữ muốn làm mẹ đơn thân, họ lựa chọn xin tinh trùng
Việc xin tinh trùng tùy thuộc với đối tượng cho mà người xin có thể không mất hoặc mất phí. Người cho tinh trùng phải làm đầy đủ các xét nghiệm để đảm bảo tinh trùng sinh ra khỏe mạnh và không mắc các bệnh di truyền sang thế hệ sau.
Làm sao để đủ điều kiện xin tinh trùng?
Thứ nhất: Đó là cặp vợ chồng hiếm muộn mà người chồng không có tinh trùng. Khi đến viện, các bác sĩ sẽ kiểm tra xét nghiệm tinh dịch đồ cho người chồng ít nhất 2 lần, sẽ cho kiểm tra các xét nghiệm như nhiễm sắc thể, nội tiết tố…
Trường hợp người chồng dù xuất tinh không có tinh trùng nhưng tinh hoàn vẫn sản xuất được tinh trùng thì bác sĩ sẽ áp dụng các kỹ thuật để lấy được tinh trùng từ trong tinh hoàn. Các bác sĩ sẽ tư vấn cho bệnh nhân cố gắng bằng mọi giá để lấy được tinh trùng, nếu vẫn không thể thì mới nghĩ đến việc xin tinh trùng ngân hàng.
Thứ 2 là phụ nữ độc thân, muốn làm mẹ đơn thân. Tuy nhiên, nhóm người này phải có giấy chứng nhận độc thân thì lúc đó mới được xin tinh trùng từ ngân hàng tinh trùng.
Thủ tục cho-nhận tinh trùng
Thứ nhất là “Một đổi một”: “Việc xin tinh trùng ở ngân hàng mang tính chất trao đổi mẫu; tức là cặp vợ chồng hiếm muộn hoặc phụ nữ đơn thân muốn xin tinh trùng thì họ sẽ mang tinh trùng của một người khỏe mạnh đến để đổi mẫu có sẵn tại ngân hàng”.
Thứ hai là xin tinh trùng tại ngân hàng tinh trùng mà không có mẫu đổi: Trong trường hợp bệnh nhân đến xin tinh trùng nhưng không mang theo mẫu đổi; bệnh viện sẽ hỗ trợ bằng cách kiểm tra xem ngân hàng tinh trùng có còn mẫu hiến hay không; nếu đang có sẵn thì sẽ cung cấp mẫu cho bệnh nhân.
Về chi phí, bệnh nhân không mang theo mẫu đổi vẫn không chịu chi phí cao hơn những người khác; họ vẫn sẽ chỉ phải chịu mức chi phí rất thấp để chi trả cho quá trình trữ lạnh tinh trùng mà thôi.
Quy trình thực hiện xin tinh trùng
Kiểm tra sức khỏe của người cho và người nhận để đảm bảo sức khỏe đạt yêu cầu.
Đối với người cho tinh trùng cần:
Một phần do văn hóa chưa phổ biến nhiều về hoạt động hiến tinh trùng, cũng một phần do tâm lý lo sợ sau này con cháu mình sẽ kết hôn cận huyết nên rất ít người tìm đến ngân hàng tinh trùng để hiến. Chính vì thế số lượng dự trữ tinh trùng trong ngân hàng rất hiếm và khó kiếm.
Tuy nhiên, khi có người đồng ý hiến tặng tinh trùng thì số tinh trùng đó cũng phải đảm bảo đáp ứng được các tiêu chí gắt gao sau đây thì mới được chấp nhận:
- Người đàn ông phải khỏe mạnh, tốt nhất là ở độ tuổi 25 – 35 tuổi.
- Trước khi hiến, người đàn ông này phải được kiểm tra toàn bộ sức khoẻ xem có mắc các bệnh lý lây truyền qua đường tình dục như HIV, viêm gan B, giang mai… hay không.
- Tránh người các bệnh về nhiễm sắc thể, di truyền bẩm sinh, suy gan, suy thận…
- Xét nghiệm tinh dịch đồ xác định số lượng và chất lượng tinh trùng có đảm bảo không. Nếu đảm bảo tinh trùng sẽ được trữ lại.
- Sau 3 tháng tái xét nghiệm lại xem có mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục không. Nếu kết quả âm tính sẽ được cho người có nhu cầu xin tinh trùng; để thực hiện các phương pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh ống nghiệm, IUI…
Đối với người xin tinh trùng cần đảm bảo:
Có tử cung, buồng trứng 1 hoặc cả 2 bên hoạt động bình thường. Trường hợp người phụ nữ có 1 hoặc cả 2 vòi trứng đều thông tốt thì bạn có thể lựa chọn phương pháp IUI (bơm tinh trùng) để tiết kiệm chi phí. Còn với phụ nữ vòi trứng bị tắc hoặc lớn tuổi thì nên thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để đảm bảo tỷ lệ thành công cao hơn.
Sau khi xin tinh trùng, phụ nữ sẽ được hỗ trợ sinh sản theo cách nào?
Sau khi xin thành công tinh trùng từ ngân hàng tinh trùng, phụ nữ có thể thực hiện hỗ trợ sinh sản qua 2 phương pháp.
– Thứ nhất, bơm tinh trùng qua buồng tử cung (IUI): Trong trường hợp người vợ có hệ thống sinh sản hoàn toàn bình thường, vòi trứng thông tốt, trứng của họ có khả năng mang thai bình thường thì bác sĩ sẽ tư vấn làm IUI vì chi phí rẻ và không can thiệp đến người vợ nhiều. Tỷ lệ thành công trung bình trên dưới 20%.
– Thứ hai, thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Bên cạnh việc tinh trùng chồng có vấn đề không còn khả năng lấy tinh trùng nữa, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện phương pháp này khi vòi trứng của vợ bị tắc, dự trữ buồng trứng của vợ bắt đầu giảm thì bác sĩ sẽ tư vấn làm cách có tỉ lệ cao hơn đó là thụ tinh trong ống nghiệm. Tùy từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ sẽ tư vấn xem nên triển khai theo hướng nào. Tỷ lệ thành công trung bình khoảng 40–60%.
Một số lưu ý khác về việc xin tinh trùng
Lựa chọn đơn vị uy tín
Chọn cơ sở y tế, bệnh viện uy tín được Bộ Y tế cấp phép; để đảm bảo mình đang làm đúng và mẫu tinh trùng xin được đủ đảm bảo.
Nếu cần phải làm hỗ trợ sinh sản thì nên làm càng sớm càng tốt vì khi đó người vợ trẻ tuổi; dự trữ buồng chứng tốt hơn; chất lượng tốt hơn thì chi phí cũng sẽ rẻ đi. Tỉ lệ thành công sẽ càng giảm dần theo độ tuổi; 20 – 25 là tốt nhất, trên 35 tuổi là buồng chứng đã bắt đầu kém dần…
Không nên tự ý mua tinh trùng tránh nguy cơ kết hôn cận huyết nếu người đó hiến tinh trùng ở nhiều nơi. Tinh trùng không đảm bảo do không được làm xét nghiệm có thể mắc các bệnh lây truyền HIV, viêm gan B…
Có rủi ro về việc bị đòi con hay kết hôn cận huyết sau này khi xin tinh trùng tại ngân hàng tinh trùng hay không?
Các mẫu tinh trùng hiến đều là vô danh nên không thể biết ai đã hiến tinh trùng cho mình và tinh trùng của mình đã dành cho ai để sau này xảy ra các tai nạn đòi con được.
Thông thường một người đàn ông sẽ được lấy 3 mẫu tinh trùng trước để trữ lạnh lại. Nếu mẫu tinh trùng đó đã thực hiện thành công giúp 1 phụ nữ có thai thì sẽ bị hủy hoàn toàn, không được phép cho lại bất cứ người nào khác.
Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là hiện tại các bệnh viện vẫn chưa có sự thông tin liên kết với nhau, chính vì thế có những trường hợp người đã hiến tinh trùng ở viện này rồi nhưng lại tiếp tục đến viện khác hiến. Nhưng quy định của pháp luật là mỗi mẫu sẽ chỉ dành cho 1 người cho nên tỷ lệ để thế hệ sau kết hôn cận huyết sẽ cực kỳ thấp.
Về thủ tục hồ sơ
Người hiến tinh trùng cần cung cấp giấy CMT (bản công chứng), ký đơn đề nghị hiến tinh trùng theo quy định.
Đối với trường hợp đơn thân, người phụ nữ cung cấp giấy xác nhận đơn thân trong thời hạn 06 tháng của chính quyền địa phương và ký xác nhận đơn xin tinh trùng theo quy định.
Đối với cặp vợ chồng: Cần cung cấp giấy đăng ký kết hôn, CMT (bản photo công chứng), điền và ký đơn xin tinh trùng theo quy định.
BS. Phạm Hữu Cường
